Partlama paýtagt Kiýewde ikinji uly şäher Harkowda administratiw binany weýran edip, parahat ilaty öldürdi.
Russiýa çarşenbe güni Ukrainanyň esasy şäherini basyp almagyny çaltlaşdyrdy, rus goşunlary öz güýçleriniň Gara deňziň golaýyndaky Kerson portuna doly gözegçilik edýändigini öňe sürdi we häkim şäheriň jesetleri ýygnamak we esasy hyzmatlary dikeltmek üçin "gudrata garaşýandygyny" aýtdy.
Ukrain resmileri, 300,000 töweregi şäheriň gabawyna garamazdan, şäher häkimliginiň öz ýerinde galandygyny we söweşleriň dowam edýändigini aýdyp, rus talaplary bilen jedelleşdiler. Emma sebit howpsuzlyk gullugynyň başlygy Gennadi Laguta Telegram programmasynda şäherdäki ýagdaýyň agyrdygyny, azyk we derman önümleriniň gutaryp, “köp raýat ýaralanandygyny” aýtdy.
Eger tussag edilse, Herson Prezident Wladimir V. Putin geçen penşenbe güni çozuş edeninden bäri Russiýanyň eline düşen ilkinji uly şäher bolar. Rus goşunlary bir gije partlamalar bolan paýtagt Kiýew ýaly birnäçe şähere-de hüjüm edýärler we rus goşunlary şäheri gurşap aljak ýaly görünýär. Ine, soňky wakalar:
Rus goşunlary Ukrainanyň günortasyndaky we gündogaryndaky esasy şäherleri gurşap almak üçin yzygiderli öňe gidýärler. Keselhanalara, mekdeplere we möhüm infrastruktura hüjümleri habar berilýär. Çarşenbe güni irden hökümet binasynyň raketalar bilen urlan ýeri bolan Harkowy gabawyny dowam etdirdiler, 1,5 million ilatly şäheri azyk we suw ýetmezçilik etdi.
Emergencyurduň gyssagly kömek gullugynyň beýannamasynda urşuň ilkinji 160 sagadynda 2000-den gowrak ukrain raýaty öldi, ýöne bu san garaşsyz tassyklanyp bilinmedi.
Bir gije rus goşunlary günorta-gündogar port şäheri Mariupoly gabadylar. Häkim 120-den gowrak parahat ýaşaýjynyň şikesleri sebäpli keselhanalarda bejergi alýandygyny aýtdy. Şäher häkiminiň sözlerine görä, ýaşaýjylar geljek şokuň öňüni almak üçin 26 tonna çörek bişirdiler.
Prezident Baýden sişenbe güni agşam eden çykyşynda Ukrainanyň çozmagy “Russiýany has gowşadar we dünýäni güýçlendirer” diýip çaklady. ABŞ-nyň rus uçarlaryny ABŞ-nyň howa giňişliginden gadagan etmegi meýilleşdirýändigini we Adalat ministrliginiň Putin bilen birleşen oligarhlaryň we hökümet işgärleriniň emläklerini Russiýanyň global izolýasiýasynyň bir bölegidigini aýtdy.
Çarşenbe güni Russiýa bilen Ukrainanyň arasynda gepleşikleriň ikinji tapgyry meýilleşdirildi, duşenbe güni geçirilen ýygnak söweşi bes etmek ugrunda öňegidişlik gazanyp bilmedi.
ISTANBUL - Russiýanyň Ukraina çozmagy Türkiýä agyr bir kynçylyk döredýär: NATO agzasy we Waşingtonyň ýarany statusyny Moskwa bilen berk ykdysady we harby gatnaşyklar bilen nädip deňleşdirmeli.
Geografiki kynçylyklar hasam aýdyň görünýär: Russiýa bilen Ukrainanyň ikisinde-de Gara deňiz basseýninde harby-deňiz güýçleri bar, ýöne 1936-njy ýylda baglaşylan şertnama Türkiýä söweşýän taraplaryň gämilere deňze gitmegini çäklendirmek hukugyny berdi.
Türkiýe soňky günlerde Russiýadan Gara deňzine üç söweş gämisini ibermezligi haýyş etdi. Russiýanyň ýokary derejeli diplomaty sişenbe güni giçlik Russiýanyň bu islegini yzyna alandygyny aýtdy.
Daşary işler ministri Mewrut Çawusoglu "Haber Türk" telekanalyna beren interwýusynda "Russiýa bu gämileri ibermezligi dostlukly ýagdaýda aýtdyk" -diýdi. Russiýa bize bu gämileriň bogazdan geçmejekdigini aýtdy.
Kawusoglu Russiýanyň haýyşynyň ýekşenbe we duşenbe günlerinde edilendigini we dört söweş gämisine degişlidigini aýtdy. Türkiýäniň maglumatlaryna görä, Gara deňiz bazasynda diňe biri hasaba alyndy we şonuň üçin hem geçip biler.
Emma Russiýa dört gämä bolan talaplaryny yzyna aldy we Türkiýe 1936-njy ýyldaky Montreuk konwensiýasyna Türkiýäniň Ortaýer deňzinden Gara deňzine iki bogaz arkaly girmegini üpjün edýän ähli taraplara resmi taýdan habar berdi - Kawusoglu.
Türkiýäniň şertnamanyň düzgünlerini şertnamada görkezilişi ýaly Ukrainadaky konfliktiň iki tarapyna-da ulanjakdygyny aýtdy.
"Häzirki wagtda iki söweşiji partiýa bar, Ukraina we Russiýa" -diýdi. "Bu ýerde ne Russiýa, ne-de beýleki ýurtlar göwnüne degmeli däl. Biz şu gün, ertir Montreusa ýüz tutarys.
Prezident Rejep Taýyp Erdoganyň hökümeti, şeýle hem, Günbataryň Russiýa garşy girizen sanksiýalaryndan öz ykdysadyýetine bolup biljek zyýany bahalandyrmaga synanyşýar. Moskwa Moskwany Ukraina garşy agressiýasyny duruzmaga çagyrdy, ýöne entek öz sanksiýalaryny çykarmady.
Russiýanyň prezidenti Wladimir V. Putiniň iň görnükli tankytçysy Alekseý A. Nawalnyý ruslary köçelere çykmaga çagyrdy we "biziň aç-açan däli bolan Patyşanyň Ukraina garşy agressiýa söweşine" nägilelik bildirdi .Nawalny türmeden beren beýanatynda ruslaryň "dişlerini dişlemelidigini, gorkularyny ýeňip geçmelidigini we söweşiň bes edilmegini talap etmelidigini" aýtdy.
Täze Delli - Sişenbe güni Ukrainada söweşde bir hindi okuwçysynyň ölümi, Russiýanyň çozuşy başlanda ýurtda gabalan 20,000 töweregi raýaty ewakuasiýa etmek meselesini Hindistana gönükdirdi.
Hindi resmileriniň we maşgalasynyň habar bermegine görä, Harkowyň dördünji ýyl talyby Nawin Şekharappa bunkerden çykyp, öldürilipdir.
Hindistanyň Daşary işler ministrliginiň habaryna görä, 8000 töweregi hindi raýaty, esasanam talyplar, sişenbe güni giç Ukrainadan gaçmaga synanyşýardylar. Ewakuasiýa prosesi güýçli söweş sebäpli çylşyrymlaşdy we okuwçylaryň köp adamly geçelgesine ýetmegini kynlaşdyrdy.
21-nji fewralda Hindistana gaýdyp gelen ikinji ýyl lukman lukmany Kaşýap: "Dostlarymyň köpüsi düýn otly bilen Ukrainany terk etdi.
Soňky günlerde dawa-jenjeliň güýçlenmegi bilen hindi talyplary sowuk howada birnäçe kilometr ýöräp, goňşy ýurtlara geçdiler. Köp adamlar ýerasty bunkerlerinden we myhmanhana otaglaryndan kömek sorap wideo ýazdylar. Beýleki talyplar howpsuzlyk güýçlerini jynsparazlyk serhedinde günäkärlediler we hindiler bolany üçin has köp garaşmaga mejbur bolandyklaryny aýtdylar.
Hindistanda ýaş ilat köp we bäsleşige ukyply iş bazary bar. Hindi hökümeti tarapyndan dolandyrylýan hünär kollejleriniň çäkleri çäklidir we hususy uniwersitet derejeleri gaty gymmat. Hindistanyň garyp ýerlerinden müňlerçe talyp, hünär derejesi, esasanam lukmançylyk derejeleri üçin, Ukraina ýaly ýerlerde, Hindistanda tölän pulunyň ýarysyndan ýa-da arzan bahasyndan okaýar.
Kremliň metbugat sekretary Russiýanyň ukrain wekilleri bilen gepleşikleriň ikinji tapgyry üçin çarşenbe güni giçlik delegasiýa iberjekdigini aýtdy. Metbugat sekretary Dmitriý S. Peskow duşuşygyň geçiriljek ýerini mälim etmedi.
Russiýanyň goşuny çarşenbe güni Krymyň demirgazyk-günbataryndaky Dnieper derýasynyň agzynda ýerleşýän Ukrainanyň sebitleýin strategiki merkezi bolan Hersona doly gözegçilik edýändigini aýtdy.
Bu talap derrew tassyklanyp bilinmedi we ukrain resmileri şäheriň gabaw astyna alnanda, onuň üçin söweşiň dowam edýändigini aýtdy.
Russiýa Hersony basyp alsa, uruş wagtynda Russiýa tarapyndan basylyp alnan ilkinji uly Ukrain şäheri bolar.
Russiýanyň Goranmak ministrliginiň beýanynda "Şäherde azyk we zerur zatlar ýetmezçilik etmeýär" -diýdi. "Russiýanyň serkerdeligi, şäher häkimligi bilen sebitiň arasynda sosial infrastrukturanyň işlemegini üpjün etmek, hukuk tertibini we halkyň howpsuzlygyny üpjün etmek meselelerini çözmek üçin gepleşikler dowam edýär."
Russiýa, çozuş adamzadyň ejir çekmegine sebäp bolsa-da, harby hüjümini ukrainalylaryň köpüsi tarapyndan garşy alynýan hüjüm hökmünde häsiýetlendirmäge synanyşdy.
Ukrainanyň prezidenti Wolodymyr Zelenskiniň harby geňeşçisi Oleksiý Arestowiç, söweşiň Krymda Sowet döwrüniň suw ýollaryna ýakyn Gara deňze strategiki girişi üpjün edýän Kersonda dowam edýändigini aýtdy.
Şeýle hem jenap Arestowiç rus goşunlarynyň Kersonyň 100 km demirgazyk-gündogarynda ýerleşýän Kriweriç şäherine hüjüm edýändigini aýtdy. Şäher jenap Zelenskiniň doglan ýeri.
Ukrain deňiz floty Russiýanyň Gara deňiz flotuny raýat gämilerini örtmek üçin ulanmakda aýyplaýar, bu taktika rus gury ýer güýçleri tarapyndan hem ulanylýar. Ukrainalylar ruslary “Helt” atly raýat gämisini Gara deňziň howply ýerlerine mejbur etmekde aýyplaýarlar, “basyp alyjylar raýat gämisini adam galkany hökmünde ulanyp bilerler”.
Halkara Walýuta Gaznasy we Bütindünýä Banky, Russiýanyň Ukraina garşy alyp baran söweşi beýleki ýurtlarda eýýäm “ep-esli” ykdysady pese gaçdy, duýduryş berdi. Agentlikleriň beýannamasynda aýdylmagyna görä garyplara iň uly täsir edip biler. Günbatar Russiýa garşy girizen sanksiýalary we Ukrainadan bosgunlaryň gelmegi hem ykdysady bazarlara täsir edip biler. Halkara walýuta gaznasy we Bütindünýä banky, Ukrainany goldamak üçin 5 milliard dollardan gowrak maliýe kömeginiň üstünde işleýändiklerini aýtdy.
Hytaýyň ýokary maliýe düzgünleşdiriji Gu Şuking çarşenbe güni Pekinde guralan metbugat ýygnagynda Hytaýyň Russiýa garşy maliýe sanksiýalaryna goşulmajakdygyny we Ukrainadaky konfliktiň ähli taraplary bilen kadaly söwda we maliýe gatnaşyklaryny saklajakdygyny aýtdy. Hytaýyň sanksiýalara garşy tutumyny ýene bir gezek gaýtalady.
Ukrainanyň prezidenti Wolodymyr Zelenskiý çarşenbe güni ýene bir ukusyz gijäniň partlamalar we zorluklar bilen kesilmeginden soň ýurdy birleşdirmäge synanyşdy.
"Russiýanyň bize, halka garşy alyp baran umumy söweşiniň ýene bir gijesi geçdi" -diýdi. Facebookda ýerleşdirilen hatynda: "Gaty gije. Kimdir biri şol gije metroda, bir gaçybatalgada. Kimdir biri ýerzeminde geçirdi. Kimdir biri öýünde ýatdy. Beýlekiler dostlary we garyndaşlary tarapyndan gaçybatalga tapyldy. Sevenedi gije zordan ýatdyk."
Rus goşuny häzirki wagtda Russiýa tarapyndan basylyp alnan ilkinji esasy Ukrain şäheri boljak Dnieper derýasynyň agzyndaky strategiki Herson şäherine gözegçilik edýändigini aýdýar. Bu talap derrew tassyklanyp bilinmedi we ukrain resmileri rus goşunlarynyň şäheri gurşap alandyklaryny, gözegçilik söweşiniň dowam edýändigini aýtdy.
Çarşenbe güni Polşanyň serhet goragçysy 24-nji fewraldan bäri 453,000-den gowrak adamyň Ukrainadan öz çägine gaçandygyny, şol sanda sişenbe güni 98 000 adamyň girendigini aýtdy. Birleşen Milletler Guramasynyň bosgun gullugy sişenbe güni 677,000 adamyň Ukrainadan gaçandygyny we 4 milliondan gowrak adamyň ahyrsoňy mejbury ýagdaýda çykaryljakdygyny aýtdy.
Kiýew, Ukraina - Natalýa Nowak birnäçe günläp boş kwartirasynda ýeke özi oturyp, penjiräniň daşynda bolup geçýän uruş habarlaryna tomaşa etdi.
"Indi Kiýewde söweş bolar" -diýip, Nowak sişenbe güni öýlän Prezident Wladimir V. Putiniň paýtagtda mundan beýläkki hüjüm meýilnamasyny öwrenenden soň aýtdy.
Halfarym mil uzaklykda, ogly Hlib Bondarenko we adamsy Oleg Bondarenko wagtlaýyn raýat barlag nokadynda, ulaglary barlaýardylar we rus wandallaryny gözleýärdiler.
Khlib we Oleg, Goranmak ministrliginiň garamagyndaky täze döredilen territorial Goranmak Güýçleriniň bir bölegi bolup, Ukrainanyň şäherlerini goramaga kömek etmek üçin parahat ilaty ýaraglandyrmak wezipesi durýar.
"Putiniň ýadro ýaragyny basyp aljakdygyny ýa-da atmajakdygyny kesgitläp bilemok" -diýdi Khlib.
Ruslaryň çozuşyny göz öňünde tutup, tutuş ýurt boýunça adamlar ikitaraplaýyn karar bermäge mejbur boldular: galmak, gaçmak ýa-da öz ýurduny goramak üçin ýarag almak.
"Öýde oturyp, ýagdaýyň ösmegine syn etsem, duşmanyň ýeňip biljekdigi" -diýdi.
Öýde hanym Nowak mümkin bolup biljek uzak söweşe taýynlanýar. Penjireleri basdy, perdeleri ýapdy we wannany gyssagly suw bilen doldurdy. Daş-töweregindäki ümsümlik köplenç sirenler ýa-da partlamalar bilen bozuldy.
"Men oglumyň ejesi" -diýdi. Ony ýene görjekdigimi bilemok. Aglap ýa-da gynanmak ýa-da geň galmak - bularyň hemmesi. "
Awstraliýa harby güýçleriniň bilelikdäki operasiýa serkerdeligi twitterde Awstraliýanyň howa güýçleriniň ulag uçary çarşenbe güni Europeewropa uçdy. Awstraliýanyň premýer-ministri Skott Morrison ýekşenbe güni öz ýurdunyň öldüriji däl enjamlary we üpjünçilikleri goşmak üçin NATO-nyň üsti bilen Ukrainany ýarag bilen üpjün etjekdigini aýtdy.
Iş wagty: Awgust-02-2022